Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi, "Kültürel hafıza söyleşileri" kapsamında "Askeri Garnizonlardan Kutsal Alanlara: Zerzevan Kalesi ve Roma'nın Gizemli İnançları" başlıklı bir etkinlik gerçekleştirdi.
Kültürel Mirasın İzinde
Cemilpaşa Konağı Kent Müzesi'nde düzenlenen söyleşiye Arkeolog Doktorant Şıvan Ayus ile Arkeolog Doktorant Fatma Durma katıldı. Etkinlikte Zerzevan Kalesi'nin askeri, sosyal ve inanç yapısına ilişkin kapsamlı bilgiler paylaşıldı.
Kazılardan Çıkan Bulgular
Arkeolog Doktorant Durma, 2014 yılından bu yana devam eden kazılarda ortaya çıkan kalıntılar hakkında bilgi verdi. Zerzevan Kalesi'nin sadece askeri garnizon olmadığını, aynı zamanda sosyal yaşamın devam ettiği ve pagan inancına ait tapınak bulunduğunu belirtti. Kazılarda bulunan kadın ve çocuklara ait takıların Diyarbakır Arkeoloji Müzesi'nde sergilendiğini ifade eden Durma, "Askeri değil sivil yaşamda kullanılan metal ve cam eşyalar bulundu" dedi.
Erken Hristiyanlık Dönemi İzleri
Fatma Durma, Zerzevan kazılarında erken dönem Hristiyanlık dönemine ait büyük bir kilisenin ortaya çıkarıldığını belirterek, "Burası önceleri üst düzey yöneticilere ait olduğu düşünülen üç kişilik mezar alanıydı. Haç motifleri, nişler ve Aramice İncil'den bir pasaj olduğu düşünülen yazıt bulundu" şeklinde konuştu.
Mithras Tapınakları
Arkeolog Doktorant Şıvan Ayus, Roma'nın erken dönem paganizm inancına değinerek, alanın Mithras tapınağı olarak kullanıldığını aktardı. Dünyada Suriye'den Londra'ya kadar 22 Mithras tapınağının bulunduğunu, Türkiye'de ise iki tapınağın bilindiğini söyledi. 2016 ve 2017 yılı kazılarında yeraltı yapısı ve ana mekânın ortaya çıktığını belirten Ayus, "Kazıların henüz yüzde 1'i tamamlandı ve çalışmalar yüz yıl daha devam edecek" ifadelerini kullandı.
UNESCO Süreci
Ayus, Zerzevan Kalesi'nin 2020 yılında UNESCO'nun geçici listesine alındığını, kalıcı listeye dahil edilmesi için ön incelemelerin sürdüğünü kaydetti. Kazı çalışmalarının zorlu koşullarda devam ettiğini belirten Ayus, 58 derece sıcaklıkta çalışmalarına rağmen 3 bin yıllık tarihi ortaya çıkarmanın mutluluğunu yaşadıklarını dile getirdi.
Söyleşi, katılımcıların sorularının cevaplanmasının ardından sona erdi.